Skarby modernizmu: Petersdorff we Wrocławiu

W najnowszym odcinku Architecture is a good idea opowiadam o wrocławskim Rynku i stojących przy nim budynkach, którym warto przyjrzeć się bliżej. Oczywiście ciekawych rzeczy w okolicach Rynku jest więcej. Jedną z nich jest dawny dom towarowy Petersdorff, wzniesiony pod koniec lat dwudziestych XX wieku według projektu Ericha Mendelsohna.

 

Erich Mendelsohn, to nazwisko, które znają wszyscy studenci architektury, nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Był on jednym z mistrzów modernizmu w jego bodaj najbardziej malowniczej, ekspresjonistycznej formie.

Dom towarowy Petersdorff składa się raptem z kilku najprostszych brył – prostopadłościanów i pół walca, ale to, w jaki sposób projektant jest zestawił w dwie różne części to prawdziwe mistrzostwo świata. Na pierwszy rzut oka może wydawać się, że jedna z części budynku na chwilę tylko zastygła w bezruchu, by zaraz odpłynąć gdzieś w kierunku Odry. Jest tak dynamiczna i właśnie ekspresyjna, że przynależy raczej do świata mknących po falach transatlantyków międzywojnia niż statecznej architektury.

Część dynamiczna ma podłużne pasy okienne, które zawijają się na półwalcu. Tłem dla tej dynamiki jest bardzo spokojny rytm zwykłych, prostokątnych okien. Lekkości budynkowi dodaje całkowite przeszklenie parteru, dzięki któremu zdaje się, że cała struktura jest oderwana od ziemi.

To jest jeden z najcenniejszych budynków w Polsce. Jest skarbem nie tylko polskiej czy niemieckiej architektury, ale należy do światowego modernistycznego dziedzictwa. Będąc we Wrocławiu warto rzucić na niego okiem. Petersdorff jest tak nowoczesny, że nie chce się wierzyć, że ma już prawie dziewięćdziesiąt lat!

Zobacz też nasz film o wrocławskim Rynku:

I naszą architektoniczną podróż przez osiem stuleciu śląskiej architektury: